Heeft bidden zin bij een alwetende en almachtige God?
Waarom laat God ons zo tobben als Hij toch alles al van tevoren weet? Waarom laat Hij ons bidden als alles toch al vastligt in zijn plan?Het zijn vragen waar je behoorlijk in vast kunt lopen, omdat je er nooit uitkomt. En dan lukt het maar niet om er troost uit te putten of om er rust in te vinden dat er bij de Heere geen schaduw van omkeer is. Integendeel, het levert juist twijfel, frustratie en onbegrip op. Maar er valt iets op aan deze vragen. Allereerst dat God op grote afstand staat. Hij komt in deze vragen zelfs over als een onbereikbare God, die dingen weet en dingen besluit waar wij nooit van zijn levensdagen bij kunnen komen. Maar vooral valt mij op dat dit een beeld van God is dat totaal niet overeenkomt met hoe we Hem in de Bijbel tegenkomen. Misschien ben je geneigd om te antwoorden: Het is toch waar dat God alles van tevoren weet en dat alles, zelfs tot in detail, vastligt in zijn plan? Maar als je dat zegt, realiseer je dan dat er maar één manier is waarop we dat kunnen weten. En dat is dat God het ons zelf heeft verteld. Als het niet in de Bijbel had gestaan, hadden we dat zo niet kunnen zeggen. Maar dan doet het er ook toe hoe dat in de Bijbel staat.Het staat niet als een soort inleidend hoofdstuk aan het begin van de Bijbel om uit te leggen hoe God in elkaar zit en hoe Hij alles bestuurt om er daarna logische conclusies uit te kunnen trekken. Nee, maar het staat in zinnetjes uit intense gebeden van mensen, en in bemoedigende woorden van de Heere aan mensen die zich zorgen maken. Midden in het woelige leven zegt de Heere dat over zichzelf, of belijden mensen dat over de Heere. Het is goed om te beseffen dat de Bijbel geen handboek over God is, maar het boek waarin woorden ván God staan. En zo vertelt Hij ook over Zichzelf. Daar komt onze kennis van God vandaan. Ook die kennis over Gods regering van alles wat er in de wereld gebeurt, dat Hij almachtig is, dat Hij onveranderlijk is, dat Hij alwetend is, enzovoorts. Juist daarom valt het erg op dat de Heere in heel de Bijbel naar ons toekomt als een God die intens meeleeft met wat mensen doen. Hij laat zich in het hart kijken. Hij laat zich zelfs teleurstellen door de mensen. Hij verlangt ernaar dat mensen hun hart aan Hem geven. Dat past allemaal niet bij een God uit een logisch handboek die nooit voor verrassingen komt te staan, omdat Hij toch alles al weet.In het Bijbelboek Exodus staan daar een paar opvallende voorbeelden van. En denk er dan aan dat Exodus juist het boek is waarin de almacht van God op de voorgrond staat. Het gaat daar namelijk om de uittocht uit Egypte. Denk maar aan de tien plagen en het pad door de zee. Dat is bepaald niet de God die voor verrassingen komt te staan. En toch… de HEERE laat zich in Exodus steeds kennen als Iemand die niet alleen maar boven de tijd staat, maar juist als Iemand die meebeweegt in de tijd met mensen mee. Hij hoorde bijvoorbeeld het gekerm van de Israëlieten en dacht toen aan Zijn verbond (Ex. 2:24). En als de HEERE de Israëlieten uit Egypte leidt, dan staat er dat het een nacht van waken was voor de HEERE (Ex. 12:42). Waakt de HEERE dan niet iedere nacht?, zou je zeggen. Maar kennelijk was dit een nacht waarin het voor de HEERE extra belangrijk was om wakker te blijven. Heel opvallend is de reden waarom God de Israëlieten niet langs de kortste weg naar het beloofde land laat gaan. Want God zei: Anders zal het het volk berouwen bij het zien van oorlog en wil het naar Egypte terugkeren (Ex. 13:17). Alsof de HEERE afhankelijk is van de reactie van het volk …Vervolgens komen de Israëlieten in de woestijn. Daar worden ze door God op de proef gesteld. Dat zou je zeggen… maar, hoewel dat ook waar is, staat er in Exodus 17:7 dat de Israëlieten juist de HEERE op de proef hadden gesteld. Net andersom. Dat kan dus ook….Hieraan zie je dat de almacht en alwetendheid van God niet betekent dat Hij alleen maar onbewogen overal boven staat of niet geraakt kan worden door wat er gebeurt of door wat mensen doen. Wat je hier vooral aan ziet, is dat we vooral veel niet van God weten, laat staan begrijpen. Zelfs als we zeggen dat Hij alles kan en alles weet en overal is, doen we Hem nog tekort. Dan miskennen we Zijn persoonlijkheid en Zijn betrokkenheid. Daarom is het zo belangrijk om de Heere te leren kennen vanuit Zijn eigen Woord. Zo bouw je een band met Hem op. Dan kom je er ook achter dat dat juist zijn bedoeling is. Want Hij komt in de Bijbel vooral naar ons toe als Iemand die van moment tot moment met ons optrekt. Hij praat met ons. En daarbij past maar één ding, en dat is juist dat we bidden. In gesprek gaan, dingen vragen, je noden voorleggen, datgene wat Hij gezegd heeft op jezelf toepassen en dat weer naar Hem uitspreken. Maar er is één groot verschil met iedere andere gespreks- en levenspartner. God is niet gelijk aan ons, maar Hij is oneindig veel groter en machtiger. En ook wijzer. En dat is maar goed ook. Want daardoor gaan wij begrijpen dat wij Hem nooit kunnen manipuleren, en dat het ongepast is om Hem ter verantwoording te roepen. Maar vooral… wij kunnen altijd op Hem vertrouwen. We kunnen het tobben namelijk alleen maar volhouden als we daarbij steeds terug kunnen vallen in Zijn sterke armen. En omdat zijn almacht oneindig is, wordt Hij gelukkig nooit moe. Hij geeft het nooit op. En daarom is Hij de enige die kan waarmaken wat wij misschien wel nooit begrijpen, dat alles meewerkt ten goede voor wie Hem liefhebben. Want we vallen nooit uit Zijn hand en kunnen onmogelijk van Zijn liefde gescheiden worden.
LH